Հայկական խաղ` եռանարդի

ՆՈՐՈՒՅԹ
Հայերս սեղանի խաղեր շատ ենք սիրում: Հաճախ են պատահում դեպքեր, երբ մեկը ստիպված է լինում խաղին հետևել կողքից` սպասելով իր հերթին: Եվ եթե թղթախաղում կամ, ասենք, դոմինոյում այդ խնդիրը հնարավոր է հաղթահարել, ապա սեղանի մյուս խաղերում «ավելորդը» ստիպված է լինում սպասել մինչև մյուսների խաղի ավարտը:
Նման խնդիր առաջանում էր նաև նարդի խաղալիս: Սակայն «երրորդ ավելորդն» այլևս ստիպված չի լինի երկար ժամանակ սպասել, քանի որ արդեն կա… եռանարդի: Այո՛, մի՛ զարմացեք: Ահա թե ինչ է ասում գյուտի հեղինակ, «Հանուն հայրենիքի» հասարակական կազմակերպության նախագահ, էլցանցի աշխատակից ՆԵՐՍԵՍ ՆԵՐՍԻՍՅԱՆԸ.
-Ես երեք երեխա ունեմ: Երկուսը շաշկի էին խաղում, մյուսը կողքից կանգնած խանդում էր ու նախանձում: Սկզբում տախտակ գծեցի շաշկու համար, և նրանք սկսեցին երեքով խաղալ: Այնուհետև առաջացավ եռանարդու գաղափարը: Ավանդական սև ու սպիտակ քարերին այստեղ ավելացել են ևս 15 կարմիր քարեր, բայց խաղի կանոններն անփոփոխ են:
Եռանարդու շնորհանդեսը կայացել է 2007 թվականին, արդեն անցկացվել է այդ խաղի երկու ազգային առաջնություն: «Ամեն ամիս մենք փորձում ենք մրցումներ կազմակերպել Հայաստանի տարբեր մարզերում»,- ասում է հեղինակը:
Եռանարդի խաղացողների բնութագրմամբ` ոչինչ չի փոխվել, պարզապես ավելացել է լարվածությունը, և երկարել է խաղի տևողությունը: Սովորական նարդու հետ համեմատած` կանոնները չեն փոխվել, բայց խաղալը փոքր-ինչ բարդացել է: Նարդու այս տարատեսակը մարդու մեջ զարգացնում է մի քանի քայլ առաջ մտածելու ունակությունը: Սովորական նարդին խաղում են երկուսով, և հաճախ մեծ դեր է խաղում զառը, որի շնորհիվ ավելի թույլ խաղացողը կարող է հաղթել, իսկ եռանարդում դա հնարավոր չէ:
Խաղին իրենց մասնագիտական գնահատականն են տվել Ն. Ներսիսյանի էլեկտրիկ ընկերները` «եռաֆազ» նարդի: Ի դեպ, գյուտը գրանցված է ՀՀ մտավոր սեփականության գործակալությունում:
Ահա որոշ «եռանարդիստների» կարծիքները խաղի մասին.
Հովհաննես ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ, արձակագիր, եռանարդու 2006 թ. մրցաշարի հաղթող. «Սովորական նարդու մեջ ուժեղ խաղացողն այստեղ էլ է մնում ուժեղ»:
Խաչիկ ՄԵԼԻՔՅԱՆ, նարդու աշխարհի 2002 թ. առաջնության թիմային չեմպիոն, եռանարդու 2008 թ. առաջնության հաղթող. «Եռանարդին միջազգային նարդու այժմ գործող խաղաձևերից ավելի բարդ է այն պարզ պատճառով, որ այստեղ պայքարը միանգամից երկուսի դեմ է: Դա նախ մեծացնում է խաղացողի ուշադրությունը, ապա զարգացնում հնարավորությունները ճիշտ օգտագործելու հատկությունը: Ողջունելի է հայկական նարդու ծնունդը, ցանկանանք նրան նաև միջազգային ճանաչում»:
Հովիկ ՓԱՆՈՍՅԱՆ, եռանարդու երկրպագու. «Եռանարդու «կարճ» տեսակով խաղն այնքան լարված է անցնում, որ ավարտելիս ես միայն հանգիստ շունչ քաշում, ասես իջած լինես այնպիսի ինքնաթիռից, որում վառելիքը վաղուց վերջացել էր»:
Եռանարդուն մաղթում ենք կանաչ ճանապարհ, ճանաչում նաև այլ երկրներում:
Արտաշես ԹԱԴԵՎՈՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Զորավոր մտքի արգասիքը
• Մեր պատվիրակներից երկուսը դարձան արծաթե մեդալակիր
• Երբ գաղտնաբառը գաղտնի չէ
• «MOTION TIME»-ային վրիպակներ
• ՀԵՆՐԻԿ ՄԽԻԹԱՐՅԱՆԻ ԹԻՄԸ ԽՄԲՈՒՄ ԱՌԱՋԻՆՆ Է
• ՀԱՅ ՊԱՏԱՆԻՆԵՐԻ ՓԱՅԼՈՒՆ ՀԱՂԹԱՆԱԿԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ
• 2018-ԻՆ` ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ,2022-ԻՆ` ԿԱՏԱՐ
• ՎԱՂԸ ԹՈՒՐՔԻԱՅՈՒՄ ԿՀՆՉԻ ՄԵՐ ՕՐՀՆԵՐԳԸ
• ԱՇԽԱՐՀԻ ԱՄԵՆԱՄԵԾ ԽԱՉԲԱՌԸ
• ԱՅԼԵՎՍ ՄԻԱՆՁՆՅԱ ԱՌԱՋԱՏԱՐ ՉԷ
• ԱՐՈՆՅԱՆԸ` ՄԻԱՆՁՆՅԱ ԱՌԱՋԱՏԱՐ
• ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ 10-ՐԴՆ ԵՆՔ
• ԱՐՈՆՅԱՆԸ` ՄՈՍԿՎԱՅՈՒՄ
• ԱԴՐԲԵՋԱՆՑՈՒ «ԱՆՁՆԱԶՈՀՈՒԹՅՈՒՆԸ»
• ՄԵԿՆԱՐԿԸ ՁԱԽՈՂՎԵՑ
• 2800-Ը ՀԱՂԹԱՀԱՐՎԱԾ Է
• ՎՍՏԱՀ ՄԵԿՆԱՐԿ
• ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՖՈՒՏԲՈԼԱՅԻՆ «ԿԱՐՈՒՍԵԼԸ»
• ՀԻԱՆԱԼԻ ՀԱՂԹԱՆԱԿ ԱՇԽԱՐՀԻ 16-ՐԴ ԹԻՄԻ ՆԿԱՏՄԱՄԲ
• ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ 7-ՐԴՆ Է, ԱՐՈՆՅԱՆԸ` 3-ՐԴԸ

Մեկնաբանություններ